Bu dönemdeki bir çocuk çok araştırma yapar ve herşeyi keşfetmeye çalışmaktadır. Hangi nesnelerin kırılabildiğini öğrenmeye ve kalemle her tarafı çizmeye ihtiyaç duyar. Bu vaziyet için hane içerisinde çocuğa ayrı bir oda veya ona ait bir alan oluşturulmalıdır. Çocuk bu ihtiyaçlarını karşılamaya çalışırken baskı uygulanmamalı ancak daimi kontrol halinde tutulmalıdır.
Bunun dışında yardım almayı reddeden bir tavır sergilerler. Zira ilerde anne baba yardımı olmaksızın yaşayacaklarının farkındadırlar ve buna uyum sağlayabilmek için her türlü yardımı reddedebilirler.
Çocukların 3 – 5 yaş aralığı dönemi ilk bunalım dönemleri olarak da isimlendirilebilir. Bu dönemde çocuğa yapılacak her türlü yardımı reddedebilirler ve güçlerini kendisine ve size kanıtlamaya çalışırlar. Böylelikle size kendini kabul ettirebileceklerini düşünürler. Bu ilk bunalım döneminde gösterdikleri kuvvetli duruş daha sonraki bunalım merhalelerinde çocukların sıkı durabilmelerine yardımcı olacaktır.
Anne ve babadan edinilen bilgilerin aynı doğrultuda olması bu dönemdeki bir çocuk için hayli bir ehemmiyet taşımaktadır. Bir konu ile ilgili anne ve baba çocuğa değişik bilgiler öğretiyorsa çocuğun yıpranmasına kapı aralayacaktır. Çocuğun psikolojik özellikleri ve uyum sağlama süreci anne ve babanın aynı doğrultuda fikirlere sahip olmasıyla doğru orantılıdır ve çocukla ailenin arasındaki aşılması şart olan ilk evre budur.
Bu dönemde çocuk gelişim gösterirken gürültü çıkarması kadar normal bir vaziyet yoktur. Çocuğun fazla suskun ve sakin tavırlarının olması çok hareketli olmasından daha kaygı verici bir durumdur. Çocuğun gereksinim duyduğu duygusal boşlukları anne baba tarafından kapatılması, bu dönemde ve ileride ondan bir takım şeyleri yapmasını istemeyi kolaylaştırır. Anne ve baba tarafından harbiden sevgi verilmiş bir çocuk ve bu sevginin yanında bazı durumlarda müsamaha görmüş çocuk üzerinde anne ve baba kolaylıkla otorite kurabilmektedir. Çocuk her ağladığında, üzüldüğünde istediği yapılıyorsa bu onda bir alışkanlık oluşturacaktır. Müsamahanında fazlasını göstermemek gerekmektedir.
Bu dönemdeki çocuktan birşeyler istemeden önce, istenilecek şeyin ne kadar mantıklı olduğuna iyice bir karar vermek gerekmektedir. Mantıklı bir şekilde verilen kararla istenilen şeyleri ona uygulatmamızda gösterdiğimiz kararlılık çocuk üzerinde bir tesir bırakacaktır. Örnek olarak bunalım dönemi içindeki bir çocuğun televizyon izleme saatleri değiştirilmeli yada televizyon izlemesi yasaklanırsa ve bu karar tolerans gösterilmeksizin uygulanmaya devam edilmelidir. Anne ve babanın çocuk karşısında etkili olabilmeleri aldıkları bu tip kararlara da bağlıdır ve alınan kararlarda ikileme düşülmemelidir.
Çocuğun itaat edebilmesi ismine ne kadar çok kişi çocuğa baskı uygulamaya çalışırsa, çocukta o kadar çok reaksiyon gösterecektir ve tepkilerinin şiddetini artıracaktır. Bu bakımdan çocuğa yalnızca anne baba tarafından ihtiyaç duyulan baskı uygulanmalıdır. Çocuğun diğer yakınları anne babanın otoritesini sallayabilecek tavırlar sergilememelidir. Çocuk tarafından görülen kaprislere karşı gösterilebilecek en iyi reaksiyon, kaprislerini görmemezlikten gelmektir. İşlediği suçlar ve yapmadığı şeyler karşısında çocuğu sakin bir şekilde onun eğitilmesi gerekmektedir.
